Bodem management en​​ Biologische wijnbouw​​ bij Fort​​ Sanderbout

Door:​​ Dolf Ruigt

Intro:​​ 

Dit artikel heb ik geschreven om iedereen in de wijngaard meer inzicht te geven​​ in​​ de manier van werken​​ en​​ de acties die we​​ ondernemen. Hierbij deel ik zoveel mogelijk kennis en heb​​ ik​​ wat info van internet​​ afgehaald​​ (referenties staan​​ aan het slot van dit artikel). Graag wil ik dat dit binnen het team blijft en niet verder​​ gedeeld wordt.​​ Verder stel ik het zeer op prijs als jullie op dit verhaal feedback geven door vragen en opmerkingen.​​ Dit​​ helpt​​ ons samen om verder te komen.

Wat is biologische wijnbouw en wat is het verschil met conventionele wijnbouw?

Het belangrijkste verschil tussen biologische wijnbouw en conventionele wijnbouw​​ is​​ dat bij biologische wijnbouw het gebruik van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen (insecticide, herbicide en fungicide) verboden zijn.

Kunstmest is namelijk niet organisch. Maar ook is kunstmest niet goed voor de uiteindelijke kwaliteit van de druiven. Het gebruik van kunstmest zorgt voor een groei spurt van de druiven en wijnstokken, iets wat de wijn uiteindelijk niet ten goede​​ komt. De wijnstokken worden er lui van, de wijnstokken​​ gaan​​ namelijk hierdoor niet meer diep wortelen voor hun voedingsstoffen. Dit verpest uiteindelijk de smaak van de terroir in de wijn. Kunstmest verhoogt de kwantiteit niet de kwaliteit.

De druivenstokken​​ bij​​ biologische wijnbouw zijn op natuurlijke wijze behandeld, in plaats van kunstmest wordt koemest gebruikt. Met biologische wijnbouw streef je naar herstel en onderhoud van het biologische evenwicht in de grond, onder andere door het stimuleren van het microbiologische leven. Dit leven voorziet de bodem van voedingsstoffen. Eventuele voedingstekorten worden aangevuld met mest. De wijnstokken gaan hierdoor veel dieper wortelen. ​​ Elke wijnliefhebber kent de uitdrukking: ‘een wijnstok moet lijden.’ Hierdoor gaat de wortel dieper de grond in op zoek naar voeding, waardoor de smaak van de wijn interessanter wordt.​​ 

Het gebruik van kunstmest is ook schadelijk voor het milieu. De voedingsstoffen zijn oplosbaar in water en​​ komt​​ terecht bij het gewas. Het overschot aan voeding wordt uitgespoeld via het grondwater en eindigt in vijvers en oceanen, wat weer gevolg heeft voor het leven in het water.​​ 

Wat zijn dan de voordelen van conventionele wijnbouw?

Conventionele wijnbouw is de wijnbouw met maar weinig regels. De wijnboeren mogen zowel kunstmest als chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken. Wel zijn er in de Europese wet vastgelegd welke chemische middelen gebruikt mogen worden.

Voordelen van conventionele landbouw​​ zijn​​ dat het zoveel mogelijk rendement oplevert. Er wordt zo​​ weinig​​ mogelijk risico genomen tijdens het verbouwen van de druiven doordat er chemisch ingegrepen kan worden. De kosten van verbouwen kunnen omlaag door het​​ gebruik van machines. Mechanisatie heeft​​ het​​ voordeel van tijdwinst en winst op arbeidskracht. Het gebruik van machines is namelijk goedkoper dan vele arbeidskrachten die handmatig de aarde in de wijngaarden moeten schoffelen.

Machines hebben​​ echter​​ ook nadelen. Wijnstokken kunnen beschadigen en daardoor ziek worden. Ook moeten wijnstokken verder uit elkaar staan, dit is slechter voor de kwaliteit van de druiven. Het is namelijk zo​​ dat hoe dichter de wijnstokken​​ bij​​ elkaar staan, hoe meer concurrentie de wortels van elkaar hebben. De wijnstokken die dichter​​ bij​​ klaar staan moeten harder vechten om de juiste voedingsproducten te krijgen en lijdende stokken leveren een betere kwaliteit op.​​ 

Van conventionele wijnbouw overstappen op biologische wijnbouw?

Om van conventionele naar biologische wijnbouw over te stappen heb je veel tijd nodig. Bij wijnbouw duurt dit ongeveer​​ vier​​ jaar om de overstap te maken. Door de verandering heeft een wijnstok veel te verduren waardoor de kwantiteit er in eerste instantie na​​ vier​​ jaar​​ hard van op achteruit gaat. Kortom een dure investering voor een wijnboer.​​ 

Is wijn​​ door​​ biologische wijnbouw per definitie beter?​​ 

Biologische wijn is dus niet per definitie van betere kwaliteit. Maar de druif waar mee gewerkt is, is zeker van betere kwaliteit dan de conventionele druif. Ook is indirect biologische landbouw beter voor onszelf, doordat het productieproces invloed heeft op het milieu.​​ 

Conclusie een wijn​​ van een bio wijngaard​​ is een betere weerspiegeling van de unieke eigenschappen van het terroir (klimaat, geografie, topografie, bodemsamenstelling, aanvoer van voedingsstoffen en watertoevoer)

De Bodem

Om een goede wijn te maken is het​​ allerbelangrijkste​​ een goede bodem.

Bij een juiste behandeling haalt de druivenstok de juiste en mineralen en voedingsstoffen uit de bodem en krijgt de druif het karakter van de bodem​​ die​​ anders is dan een ondervoede of overvoede​​ bodem​​ (zie​​ de resultaten van de​​ bodemmonsters​​ in 2021).​​ Als deze goed in balans is kunnen we zeggen dat we het plaatselijke​​ van de druiven in de wijn terug proeven​​ het zogenaamde​​ terroir.

In de biologische wijnbouw wordt meer de focus gelegd op het versterken van planten en daarmee minder gevoelig maken​​ voor​​ ziektes​​ zodat chemische bestrijding niet nodig is.

Grond verbeteraars​​ 

Om de bodem gezond te houden worden verschillende stappen genomen​​ 

• Geen gebruik maken van kunstmest

• Controle​​ hoe​​ de toestand van de grond is​​ door:

  • Meten

  • Spitproef​​ (dooraderen​​ en de activiteiten checken)

• De bodem in balans houden door dat wat we eruit halen zo veel mogelijk terug te brengen​​ in de gaard
  Zoals​​ ik​​ in 2021 beschreven heb werden buiten de druiven ook takken etc.​​ afgevoerd. Wanneer we al het hout​​ (evt.​​ na verbranding) terug brengen dan komen de meeste voedingsstoffen weer terug de gaard in. Wanneer we ook nog de schillen na het persen en de neerslag in de tanks terug brengen verliezen we ca 5% van de voedingsstoffen die we moeten aanvullen

• Het stimuleren van bodem leven ​​ 

• De bodem los te houden en stikstof in te brengen doormiddel van planten

  • Winter​​ zaad groenbemesting

Deze zaden zijn in de nieuwe wijngaard ingezaaid vanwege de arme grond.

Dit is om de rij gedaan zodat we nog goed bij de struiken kunnen komen en iedere plant bij de juiste voeding kan komen.

• • Zomer​​ zaad groenbemesting en aantrekken van goede insecten

Door middel van deze acties zullen we de grond in een goede staat​​ brengen​​ en daarmee de kwaliteit van de druiven optimaal kunnen krijgen. ​​ Er zijn echter nog andere fenomenen zoals de weersinvloeden en ziektes en insecten die van invloed zijn. Hiervoor hebben we 2 soorten van acties die we nemen.​​ 

• Het versterken van de​​ planten​​ c.q.​​ druiven

• Het bestrijden van schimmels

Het maken van voedings- en bestrijdings-preparaten

Om jullie meer inzicht te geven even in het kort de definitie van 3 manieren van aanpak voor het maken van de middelen die we gebruiken.

Voor het bestrijden van ongedierte en ziektes zoals schimmels is het handig om te weten wat voor mengsels je allemaal kunt maken van kruiden. Door planten en kruiden in verschillende verhoudingen te mengen met water kan er een sterk of juist slap mengsel worden verkregen of juist een dik of een dun mengsel wat handig kan zijn bij het behandelen van de planten. In de basis worden er drie vormen van mengsels onderscheiden.

Basismengsels:

• Thee.
  Het maken van een theemengsel spreekt voor zich. Het principe is hetzelfde als bij het zetten van een gewone kop thee. In veel gevallen giet je kokend water over de planten en/of kruiden en laat het een bepaalde tijd trekken voordat je de kruiden en planten weer verwijdert. Het theemengsel laat je vervolgens afkoelen en verdun je daarna door er extra water aan toe te voegen.

• Extract
  Een kruiden- of plantenextract is niet meer of minder dan thee in onverdunde vorm. Ook hier wordt er kokend water op de kruiden en/of planten gegoten wat je een bepaalde tijd laat trekken. Vervolgens laat je het mengsel afkoelen, maar verdunt deze niet! Doordat je een extract niet verdunt is het een stuk sterker dan een theemengsel en mag dan ook nooit direct op de bladeren van de plant worden gegoten.

• Gier
  Het maken van gier duurt aanzienlijk langer dan het maken van bijvoorbeeld thee​​ en/of een extract aangezien bij een gier een rottingsproces moet optreden. Voor het maken van een gier dienen de planten of kruiden direct na het plukken te worden gekookt waarna je ze afgiet en toevoegt aan koud water. De planten/kruiden laat je vervolgens één à twee weken staan tot het begint te rotten. De gier kun je vervolgens onverdund of aangelengd met water (verdund) gebruiken maar mag net als een extract nooit direct op de bladeren worden gegoten.

Natuurlijke​​ voedingsmiddelen voor​​ in​​ de​​ wijngaard​​ 

De meeste voedingsmiddelen halen hun mineralen stoffen op met diepe wortels. Hoe dichter we de beschreven planten van bij de wijngaard halen hoe meer gebied eigen mineralen in de planten zitten. Vandaar dat we de brandnetels bij het Fort oogsten en proberen planten in de gaard te krijgen die we verder nog kunnen gebruiken.​​ Heermoes is hierin een lastige omdat deze alleen op arme grond groeit en dat ligt niet dicht in de buurt.

Inhoud

• Brandnetel

• Goudsbloemen

• Knoflook

• Uien

• Smeerwortel

• Brandnetel
  Mengsel: gier
  Tegen: is plantversterkend door middel van de bladbemesting
  Recept: leg een flinke bos jonge brandnetels 2 weken in een emmer met water. Vul indien nodig tussendoor het water bij. Zeef het mengsel vervolgens en giet de gier vervolgens bij planten die behoeften hebben aan stikstof en​​ calcium.​​ Giet bij de wortels en niet op de bladeren. Pas voor het verbranden van de plant.

• Goudsbloemen
  Mengsel: gier
  Tegen: is algemeen plantversterkend
  Recept: voeg 1 kg. goudsbloemen toe aan 10 liter water. Laat dit 2 weken staan, vul het water eventueel bij indien nodig, zeef het mengsel en verdun het vervolgens in de verhouding 1:10. Giet de gier bij wortels van planten die van naturen niet zo heel sterk zijn (rozen, komkommers, aubergines etc.).

• Knoflook
  Mengsel: thee, extract en gier
  Tegen: preventief tegen schimmels, insecten en meeldauw. In het algemeen werkt knoflook plantversterkend.
  Recept:​​ Thee: Snijd 5 bollen knoflook in stukken, laat deze 24 uur trekken in 1 liter gekookt water. Zeef de thee en verdun in de verhouding 1:3. Vernevel een week lang elke dag over de planten tegen meeldauw.
  Extract: Snijd 1 grote bol knoflook in stukken en laat deze 24 uur trekken in 1 liter kokend water. Zeef het extract en gebruik/vernevel het onverdund. Gebruik het extract bij voorkeur alleen bij bewolkt weer in verband met het verbanden van de planten.
  Gier: Snijd 10 grote bollen knoflook in stukken en overgiet deze met 2 liter kokend water. Laat dit mengsel afkoelen en voeg vervolgens 5 liter (koud) water toe. Laat dit​​ ongeveer 1 week staan, de gier zal dan langzaam beginnen te gisten. Zeef de gier en vernevel deze op een onbewolkte dag.

​​ 

• Symphytum (smeerwortel)
  Mengsel: gier
  Tegen: deze gier is zeer rijk aan stikstof en kalium. Je kunt het gebruiken als bemesting voor vrucht- en koolgewassen.
  Recept: Doe 1 kg. wortel in een emmer, voeg 10 liter water toe en laat 2 weken staan. Roer de gier dagelijks en voeg eventueel water toe. Zeef de gier en verdun in een verhouding van 1:15. Giet bij de wortels op een bewolkte dag.

Natuurlijke bestrijdingsmiddelen voor in de wijngaard​​ 

Ondanks al de goede zorgen kan het mogelijk zijn dat je last krijgt van ongedierte, schimmels en/of andere ziektes waartegen we wel actie moeten​​ ondernemen willen we de oogst redden. Uiteraard kunnen we in de meeste tuincentra diverse bestrijdingsmiddelen vinden - tegen vaak hoge prijzen – maar het is belangrijk om zoveel mogelijk middelen te gebruiken uit de omgeving van de wijngaard. De natuur heeft ons een veelvoud aan middelen gegeven om eventuele problemen in de wijngaard op een biologische manier op te lossen, maar deze manieren kosten wel iets meer tijd dan naar het eerste de beste spuitmiddelenleverancier te rijden voor een duur en chemisch bestrijdingsmiddel. Om te zorgen dat je de juiste producten op voorraad hebt in geval van problemen kun je overwegen een klein deel van je moestuin te gebruiken als kruidentuin. Verder hebben we wel chemische middelen achter de hand voor als het echt fout gaat. We hoeven ook niet roomser dat de Paus te zijn

Inhoud

• Alsem

• Brandnetel (behandeld bij de​​ voeding)

• Kamille

• Knoflook

• Heermoes

• Uien

• Rabarberblad

• Bier

• Lavameel

• Alsem
  Mengsel: extract
  Tegen: rupsen en luizen
  Recept: neem 100 gram gedroogde alsemplanten en kook deze 20 minuten in 1 liter water. Laat het gekookte vocht 1 dag trekken en zeef het vervolgens. Voeg een klein beetje zachte zeep (Driehoek) toe en klop deze door het extract. Verdun vervolgens in de verhouding 1:4 en vernevel het extract aan de boven- en onderkant van de planten.

• Brandnetel – Zie​​ verder​​ een apart verhaal​​ 
  Mengsel: extract
  Tegen: luizen
  Recept: kook een flinke bos brandnetels 20 á 30 minuten in 1 liter water. Laat het mengsel 1 dag trekken, zeef het vervolgens en meng er wat zachte zeep door. Vernevel het extract vervolgens over de planten.

• Kamille
  Mengsel: extract
  Tegen: luizen
  Recept: leg een flinke hand bloemen enkele uren te weken in lauwwarm water. Zeef het mengsel vervolgens en voeg 1 eetlepel zachte zeep toe, roer de zeep door totdat​​ deze volledig is opgelost. Vernevel het extract op en onder het blad. Doe dit bij voorkeur bij zonsondergang anders loop je het risico dat het blad verbrandt.

• Knoflook
  Mengsel: thee, extract en gier
  Tegen: preventief tegen schimmels, insecten en meeldauw. In het algemeen werkt knoflook plantversterkend.
  Recept:
  Thee: Snijd 5 bollen knoflook in stukken, laat deze 24 uur trekken in 1 liter gekookt water. Zeef de thee en verdun in de verhouding 1:3. Vernevel een week lang elke dag over de planten tegen meeldauw.
  Extract: Snijd 1 grote bol knoflook in stukken en laat deze 24 uur trekken in 1 liter kokend water. Zeef het extract en gebruik/vernevel het onverdund. Gebruik het extract bij voorkeur alleen bij bewolkt weer in verband met het verbanden van de planten.
  Gier: Snijd 10 grote bollen knoflook in stukken en overgiet deze met 2 liter kokend water. Laat dit mengsel afkoelen en voeg vervolgens 5 liter (koud) water toe. Laat dit ongeveer 1 week staan, de gier zal dan langzaam beginnen te gisten. Zeef de gier en vernevel deze op een onbewolkte dag.

• Heermoes - zie onderin een apart verhaal
  Mengsel: extract
  Tegen: tegen alle soorten schimmels
  Recept: haal de verse loof van de heermoes en laat deze enkele dagen drogen. Kook dan 50 gram gedroogde loof, 20 minuten in 1,5 liter water. Laat het mengsel vervolgens 24 uur trekken en zeef het. Voeg 1 eetlepel zachte zeep toe en meng deze door het extract. Verdun in de verhouding 1:4 en vernevel het extract op een bewolkte dag.

• Uien
  Mengsel: gier
  Tegen: luizen, rupsen en preventief tegen schimmels
  Recept: snijd de verse loof van de uien en droog deze samen met een handvol uienschillen. Doe 200 gram gedroogde loof en schil in een emmer en voeg 10 liter water toe. Laat 1 week staan en zeef het vervolgens. Voeg 2 eetlepels zachte zeep. Verdun vervolgens 1:15 en vernevel bij bewolkt weer of na zonsondergang.

• Rabarberblad
  Mengsel: thee en gier
  Tegen: luizen, rupsen en de witte koolvlieg
  Recept:
  Thee: snijd 1 kg. rabarberblad in repen en kook 20 minuten in 2 liter water. Laat het mengsel vervolgens afkoelen en voeg 1 eetlepel zachte zeep (Driehoek) toe en laat deze oplossen. Verdun de thee in de verhouding 1:4 en vernevel op een bewolkte dag.
  Gier: snijd 1 kg. rabarberblad in repen en zet 2 weken in een klein laagje water. Het blad moet volledig onder staan. Roer dagelijks en zeef de gier. Verdun in een verhouding van 1:15 en giet bij de wortels van de plant op een bewolkte dag of bij zonsondergang.

• Bier
  Tegen: slakken
  Recept: graaf lage bakjes tot de rand in, in de grond en vul de bakjes met bier. De slakken worden aangetrokken door het bieren en kunnen de bakjes wel in, maar niet uit. Verwijder de slakken en het bier regelmatig.

Brandnetel - Onkruid of wonderplant?

In het algemeen wordt de brandnetel beschouwd als een vervelend onkruid, dat in Andalusië nauwelijks voorkomt en in Frankrijk zelfs verboden is. Toch is het waarschijnlijk een van de meest veelzijdige planten ter wereld.

Bijna iedereen associeert de brandnetel met negatieve ervaringen. Sommigen denken meteen aan jeukende plekken en brandende huid, een tuineigenaar stak zelfs zijn eigen terrein aan om​​ ervan af​​ te komen. Maar heeft de brandnetel echt zijn negatieve imago verdiend?

Korte beschrijving

De brandnetel behoort tot de familie Urticaeae en is over de hele wereld te vinden. De grootte varieert afhankelijk van de locatie, soort en omstandigheden. De kleinste soort is slechts 10 cm groot, terwijl de grootste soort, met 300 cm, bijna een boom is.

Stekend haar:

De brandnetel is niet geliefd omdat hij jeukende vlekken en zwellingen op de huid achterlaat na het aanraken. Dit komt door de fijne prikharen, die vooral aan de bovenzijde van de bladeren zitten en dienen als bescherming tegen roofdieren.

Als u deze brandharen van dichterbij bekijkt, zult u zien dat het lange, eencellige buisjes zijn, waarvan het bovenste deel van de wanden hard en broos is als glas door het ingebedde kiezelzuur. Aan de onderzijde bevindt zich de brandende vloeistof. Als men deze fijne haren aanraakt, breekt het uiteinde van de punt af en dringt het door in de huid, vergelijkbaar met een injectienaald, en wordt, door middel van druk, een aminozuurachtige vloeistof in de huid van het slachtoffer gespoten.

De brandende vloeistof is een cocktail van chemische stoffen bestaande uit serotonine, histamine, acetylcholine, natriumformiaat en soms zelfs mierenzuur.​​ Al​​ 100 nanogrammen zijn voldoende om het gehaatte en gevreesde effect te bereiken. Histamine kan allergie-achtige reacties veroorzaken door de bloedvaten te verwijden en acetylcholine is verantwoordelijk voor de brandende pijn.

De juiste omgang:

Het is begrijpelijk dat je deze​​ gif cocktail​​ niet in je huid geïnjecteerd wilt hebben. Het is eigenlijk heel eenvoudig, want je hoeft alleen maar te begrijpen hoe en waarom de brandnetel brandt.

Afhankelijk van de soort zitten de haren voornamelijk aan de bovenzijde van het blad. Deze worden van onderen geplukt. Voorzichtigheid is geboden, want sommige soorten hebben ze ook op de stengel. Omdat de haren meestal in één richting groeien, is het beter om de brandnetel van tevoren goed te bekijken en dan in dezelfde richting te grijpen.

Als je de brandnetel van tevoren met een steeltje bewerkt, vallen de meeste haren eraf en kun je de bladeren aanraken. De veiligste manier is om in ieder geval handschoenen of dikkere tuinhandschoenen aan te doen.

Overigens hebben brandnetels in de schaduw vaak minder haren dan brandnetels die in de zon groeien.

Een ongeliefd onkruid?

Als het zich eenmaal in de tuin heeft gevestigd, is het moeilijk om​​ ervan af​​ te komen. Dit komt omdat de brandnetel een echte ‘kosmopoliet’ is omdat hij bijna overal ter wereld te vinden is. Hij vestigt zich op plaatsen waar de bodem zeer rijk is aan stikstof en met zijn hulp is het zeer eenvoudig om conclusies te trekken over de bodemkwaliteit. Als de brandnetel eenmaal een locatie heeft gekozen, wordt hij zeer hardnekkig. Ondergronds verspreidt hij zich snel door middel van een breed scala aan wortellopers. Het wortelgestel is sterk vertakt en zo ontstaat er een hele zee van brandnetels boven de grond, die andere planten gemakkelijk verdrijft en de geliefde tuin onverzorgd laat lijken.

Als je er permanent van af wilt, kan het jaren duren, en het kost ook veel kracht, moeite en geduld. Wie het zonder chemische middelen wil doen, moet onvermijdelijk naar de schop grijpen en de begroeide plekken royaal uitgraven. Alle wortels moeten worden verwijderd, omdat een nieuwe brandnetel uit ieder over het hoofd gezien worteltje kan groeien. Na het graven moet je er minstens 6 tot 12 maanden een zwarte folie of een dikke laag stro overheen leggen, want als je het licht uit de buurt van de grond houdt, kan er niets op groeien.

Nuttige plant in de tuin:

De vraag rijst of het zinvol is om de brandnetel met alle middelen te bestrijden, of dat men zich de moeite kan besparen en moet proberen om bevriend te raken met de brandnetel. Gelukkig hebben al veel tuineigenaren het gebruik van deze gehate plant herkend.

Zoals gezegd is de brandnetel een betrouwbare indicator voor stikstof. Brandnetels kunnen ook een eerste aanwijzing zijn voor een toekomstige daling van de pH-waarde van de bodem, die leidt tot​​ over verzuring​​ van de bodem.

Een bepaalde hoeveelheid stikstof in de bodem is absoluut noodzakelijk voor de plantengroei en een goede oogst. Als de bodem echter te veel stikstof bevat, kan dit leiden tot overmatige plantengroei. Als gevolg daarvan worden planten onstabiel en worden ze vatbaarder voor plagen en bepaalde schimmelziekten, zoals meeldauw.

Dit klinkt niet positief. Het kan echter wel nuttig zijn. Als je een brandnetelstruik in de tuin ziet groeien, vertelt de brandnetel ons dat het hoog tijd is om iets te doen aan de daling van de​​ PH-waarde. Slim, nietwaar?

Er zijn ook veel planten die van stikstof houden en er geen genoeg van kunnen krijgen. We hebben het over de zogenaamde ‘zware eters’ die houden van en profiteren van stikstofrijke bodems, zoals:

• Tomaten

• Paprika

• Bessen, bijv. bosbessen

• Koolrabi, bloemkool, broccoli en spruitjes

• Pompoenplanten, bv. courgettes en komkommers

Daarentegen zijn er ook nog de ‘zwakke eters’, die slechts zeer kleine hoeveelheden stikstof nodig hebben, of die zelf de benodigde hoeveelheid stikstof produceren.​​ 

Dit zijn:

• De meeste kruiden, met uitzondering van basilicum

• Bonen en erwten

• Salades, bijv. sla, rucola en veldsla

• Knoflook, bieslook en ui

• Venkel, radijs en olijfbomen

Als u deze twee groepen kent, dan kunt u bijna van geluk spreken als u in uw eigen tuin brandnetels ontdekt. Zo weet u precies welke planten er baat bij zouden hebben bij het planten in de verschillende hoeken van uw tuin.

De populaire brandnetelmest

Elke tuinier wil dat zijn planten, bloemen, bomen en struiken zo goed mogelijk groeien en bloeien, en ze kennen de voordelen van vloeibaar, groen (en stinkend) goud heel goed. We hebben het over brandnetelmest. In de meeste gevallen is een stikstof-, zink-, ijzer-, kalium- en fosforrijke meststof nodig. Als de brandnetel zich al in de tuin heeft verspreid, zou het onzin zijn om een chemische meststof te kopen. Want met behulp van brandnetels kun je goedkoop je eigen organische meststof produceren.

In principe is het vrij eenvoudig. Een paar handschoenen en kleren die je armen en benen bedekken en daar ga je! Eerst moet je de brandnetels oogsten. De bladeren met steel komen in een emmer, totdat deze tot 2/3 gevuld is. Let op dat u geen metalen emmer gebruikt. Nu is het het beste om de emmer met regenwater of gefilterd osmosewater te vullen totdat alle bladeren volledig onder water staan. Nadat je alles goed hebt geroerd, sluit je de emmer en roer je het mengsel de volgende 14 dagen één keer per dag krachtig om. De gisting is voltooid wanneer er zich geen belletjes meer vormen aan de oppervlakte.

Deze vloeibare mest kan nu gebruikt worden als natuurlijke meststof en de bemesting kan om de 1 à 2 weken uitgevoerd worden. Gebruik echter nooit de geconcentreerde oplossing, maar meng het met water in de volgende verhoudingen:

• Tuin-, balkon- en kamerplanten 1:10

• Voor jonge planten 1:20

• Voor het gazon 1:50

Brandnetelbouillon

Brandnetelbouillon wordt net als de vloeibare mest geproduceerd, maar is na 12 tot 48 uur klaar voor gebruik, omdat het praktisch een voorloper van vloeibare mest is.

Het brouwsel wordt gefilterd door een zeef om de resten te verwijderen. Vervolgens kunt u het in een verhouding van 1:5 of 1:10 in een gieter of in een spuitflesje overbrengen.

Het brouwsel is een natuurlijke​​ bi pesticide​​ tegen ongedierte zoals luizen, mijten en mieren. Het kan echter ook worden gebruikt als onkruidverdelger en is vooral nuttig bij het verwijderen van onkruid uit de openingen tussen natuursteen en straatstenen.

Mulchen met brandnetels

“Mulchen” betekent het bedekken van de aarde met organisch materiaal. In dit geval worden brandnetels gebruikt. Deze worden verzameld en na enkele dagen drogen worden ze in kleine stukjes gehakt. De beste manier om dit te doen is het gebruik van een versnipperaar. Daarna wordt alles als een mulchlaag over de aarde verspreid, wat de volgende voordelen heeft:

De voedingsstoffen komen langzaam vrij in de bodem, als een langzaam werkende meststof.

De bodemkwaliteit wordt verbetert.

De dikke bedekking onderdrukt de groei van onkruid, omdat er geen licht op de aarde valt, en​​ beschermt de bodem tegen uitdroging in de zomer.

Tegelijkertijd is het een broedplaats voor nuttige organismen in de bodem die de bodem nog vruchtbaarder maken.

Gratis en 100% natuurlijk!

​​ 

Andere ingrediënten zijn:

• vitamine A

• vitamine C

• ijzer

• albumen

• foliumzuur

• kalium

• kiezelzuur

• magnesium

• carotenoïden

• calcium

• chlorofyl

• flavonoïden

​​ 

De bacterieremmer

Brandnetelbladeren bevatten een actief bestanddeel dat de groei van bacteriën remt. Vroeger werden daarom een handvol brandnetelbladeren toegevoegd aan vers gemolken melk om de houdbaarheid van de melk te verlengen. Sommige voedingsmiddelen, zoals vers vlees of vis, werden vroeger verpakt in brandnetelbladeren om de houdbaarheid te verlengen.

Het is de enige vezelplant die jarenlang op hetzelfde veld kan worden geoogst zonder dat er opnieuw hoeft te worden geplant. Bovendien zijn er geen pesticiden nodig. Maar met de introductie van katoen werd de brandnetel voor lange tijd vergeten.

Toch een wonderplant?

Samenvattend kunnen we zeggen dat brandnetels niet zomaar een plant zijn. Het is een van de weinige planten ter wereld die zo veelzijdig is dat het moeilijk is om alleen het vervelende onkruid erin te zien.

Heermoes(Paardenstaart): onkruid of zeer veelzijdige plant?

​​ 

Veel mensen beschouwen Heermoes (Equisetum arvense L.) als een lastig onkruid. Een fytotherapeut denkt daar echter heel anders over. Het is een zeer waardevolle plant die breed medicinaal kan worden ingezet en bovendien eetbaar is en nog veel meer huis-tuin-en-keuken toepassingen kent.

​​ 

Oerplant:

Sporenvormende planten zoals paardenstaartachtigen en varenachtigen zijn eerder ontstaan dan zaadvormende planten, waardoor de Paardenstaartfamilie tot de oudste, levende plantensoorten behoort. Tijdens het Paleozoïcum (400 miljoen jaar geleden) waren het grote, boomachtige planten, Calamieten genaamd. In het Carboon (350 – 280 miljoen jaar geleden) maakten de Paardenstaartbomen een bloeitijd door, want in de tropische moerassen konden zij zich snel uitbreiden. Ze bereikten dan ook hoogten van 20 tot 30 meter.

Aan het einde van het Carboon ​​ gingen de Calamieten achteruit. Het werd kouder en de moerassen verdwenen. In het Perm (290 – 245 miljoen jaar geleden) werd het langzamerhand heter en droger, wat leidde tot woestijnvorming en het verdwijnen en uitsterven van de Paardenstaartbomen. Uit de plantenresten zijn steenkoollagen gevormd en er zijn fossielen gevonden met afdrukken van deze bomen. De kruidachtigen van deze familie hebben de veranderingen wel overleefd.

Veel planten zijn onherkenbaar verder geëvolueerd, maar de Paardenstaart is zo’n goed ontwerp geweest dat aanpassing nauwelijks nodig was. Deze familie heeft natuurrampen en klimaatveranderingen overleefd, mede door het hoge gehalte aan Silicium dat de plant ongevoelig maakt voor de omgeving. Bij koude of droogte kruipt hij heel diep onder de grond. Van de Paardenstaartenfamilie is nog één geslacht overgebleven en dat is het geslacht Equisetum, waartoe Heermoes behoort. Er is nog slechts een familielid dat twaalf meter hoog kan worden, namelijk Equisetum giganteum.

Botanie:

Heermoes is een overblijvende, winterharde plant, die geen bloemen, bladeren of zaden heeft, zoals elke sporenplant. Voortplanting gebeurt via de verspreiding van sporen en de kruipende wortelstok, waar nieuwe scheuten aan kunnen groeien. De wortels van Heermoes kunnen vier tot zes meter diep rijken.

In het voorjaar verschijnt er eerst een sporendragende (fertiele) bruine stengel met bovenaan de kegelvormige aar met sporendoosjes. Nadat de sporen gerijpt en uitgezaaid zijn sterven de fertiele stengels af en komen de groene, steriele stengels met zijtakjes op.

Paardenstaarten hebben gelede stengels, waarbij op de knopen een krans van eveneens gelede zijtakjes staat. De stengel heeft een centrale holte en twee ringen bijholtes er omheen. De stengel bestaat uit leden, waarbij het lid dat zijtakjes draagt afwijkt van de leden zonder zijtakken. De zijtakjes staan in kransen om de stengel heen en zijn eveneens geleed.

.

Heermoes kan zware metalen uit de grond opnemen, zelfs goud. Ze wordt om die reden wel toegepast voor het reinigen van vervuilde grond. Vroeger was Paardenstaart een verklikker van ijzer in de grond. Als je zelf wilt oogsten, houdt hier dan rekening mee en oogst alleen op schone plekken. Wees er ook zeker van dat je de Equisetum arvense te pakken hebt en geen andere Equisetum.

Jonge, steriele, groene stengels in de vroege zomer als de stengel nog zacht is en de zijtakjes omhoog wijzen. Als deze gaan hangen is de groei over het hoogtepunt heen en vermindert de medicinale werking. In de jonge stengels is de hoeveelheid organisch kiezelzuur groter en makkelijker opneembaar voor het lichaam.

In Nederland komen verschillende soorten Paardenstaart voor, waarvan de meeste te veel toxische alkaloïden kunnen bevatten. Het gaat om Lidrus of E. palustre, Schaafstro of E. Hyemale, Holpijp of E. Fluviatile en Bospaardenstaart of E. Silvaticum. Alleen Equisetum arvense wordt medicinaal gebruikt. Om deze soorten uit elkaar te houden en er zeker van te zijn dat je Heermoes oogst, kun je op de volgende kenmerken letten:

De bloeiaar (het sporendoosje) zit bij Heermoes aan een​​ bladgroen loze​​ bloeistengel die in het begin van de lente te vinden is en nooit aan de groene plant, zoals bij Lidrus.

De stengelschede van Heermoes, inclusief het kransje op de hoofdstengel, is altijd kleiner of korter dan het eerste lid van de zijtakjes. Bij Lidrus is het eerste lid van de zijtakjes maar half zo lang als de stengelschede.

De buitenkant van Heermoes voelt ruw aan door de aanwezigheid van kiezelzuurkristallen, in tegenstelling tot Holpijp, die een gladde (maar wel geribde) stengel heeft.

Een paardenstaart in een zeer vochtig gebied (bijvoorbeeld een moeras) zal meestal Holpijp of Lidrus zijn.

De centrale holte in de stengel van Heermoes is maar de helft van de totale doorsnede van de stengel, waardoor de stengels van Heermoes moeilijk samen te knijpen zijn. Bij bijvoorbeeld Schaafstro en Holpijp is de centrale holte veel groter, zodat je die stengels zonder moeite kan platdrukken. Bij een doorsnede van de stengel is bij de Heermoes een groot gat in het midden te zien met daar omheen kleinere gaatjes, bij de Lidrus is het middelste gat klein en zijn daar omheen grotere gaatjes te zien. Met een vergrootglas is dit makkelijker te zien.

Heermoes maakt meters diepe wortels, waarmee de plant dieperliggende vervuiling kan opnemen, met name in de wortels en het onderste gedeelte van de stengel. Pas dus goed op waar je deze plant oogst en laat de wortels en het onderste deel van de stengel staan!

Huis, tuin en keuken

Groenten

De jonge vruchtbare scheuten van Heermoes kunnen worden klaar gemaakt zoals asperges. Andere bronnen geven aan dat het kruid mits gepeld, rauw gegeten kan worden. Echter niet in grote hoeveelheden en ik wil​​ daaraan​​ toevoegen: niet te vaak, omdat onverhitte Heermoes vitamine B1 afbreekt. De wortelstok en de knolletjes daaraan zijn eetbaar in de lente. Vanwege dit tijdrovende werk gebeurt/de dit voornamelijk in tijden van schaarste. Let op dat je niet uit vervuilde grond oogst.

Gier

Trek een kilo groene Heermoes in 10 liter water gedurende een dag of tien. (Hou het afgedekt: het gaat gisten en stinken). Daarna kan je het (bij voorkeur verdund) gebruiken als een vloeibare meststof.

Een andere mogelijkheid is een decoct (afkooksel) van gelijke delen plant en water. Dit laat je drie kwartier sudderen. Gebruik als vloeibare meststof.

Anti-meeldauw voor rozen

Een aftreksel van Heermoes wordt gebruikt ter preventie van schimmelaantasting met echte meeldauw bij rozen. Kook twintig gram Heermoes in een liter water gedurende een half uur. Laat het twee dagen trekken en zeef het daarna. Voeg één deel van dit aftreksel toe aan vier delen schoon water. Bespuit de rozen één keer per week.

Insecticide

Zie bereidingswijze gier. Doe het voor gebruik in een plantenspuit.

Lavameel

Je hebt misschien wel eens gehoord dat na een vulkaanuitbarsting de grond ontzettend vruchtbaar is geworden, dit komt door de Lava​​ die​​ als bodemverbeteraar over een eiland stroomt.
Omdat niet iedereen een vulkaan in zijn tuin heeft​​ zijn er inmiddels ook zakken met lavameel en lavagruis te koop, maar....

Wat is lavameel Wat is lavagruis?

Lavameel is fijngemalen vulkanisch gesteente maar ook als​​ grof gemalen​​ vulkanisch gesteente verkrijgbaar en dan noemen we het lavagruis.

Dit oergesteente wordt bijvoorbeeld uit de Eifel streek in Duitsland gewonnen. Het gesteentemeel is rijk aan silicium in goed opneembare vorm voor planten. Silicium verhoogt de weerstand van het gewas tegen droogte, ziekten en plagen.

Lavameel en lavagruis zijn niet te verwarren met basalt of Basaltlava.

Al komt het vaak uit hetzelfde gebied, toch heeft basalt een andere samenstelling wat betreft mineralen en is een stuk minder geschikt voor je​​ groentetuin. Dit komt onder andere door de zware metalen aanwezig in het Basalt. Dit wil je absoluut niet in je groentetuin. Mocht je een​​ groentetuin​​ hebben op veengrond​​ dat​​ van nature aan de zure kant is. Dan is het belangrijk hierop te letten omdat de zuurdere samenstelling van de bodem de schadelijke metalen makkelijker kunnen vrijmaken ten opzichte van een basische grond.

Bij ons bekende veilige keuze in lavameel en lavagruis zijn: Eifelgold en Franky's Flora. Met een biologisch keurmerk mag het product gebruikt worden in de biologische landbouw. Beide producten worden standaard geleverd met analyse op de achterkant. Zodat duidelijk is wat er allemaal inzit.

Verschil lavagruis en lavameel

Het verschil in lavameel en lavagruis is de mate waarin het gemalen is. Lavameel wordt zo fijn vermalen dat het onder de 40 micron zit ( 0,04 mm) Dit heeft als voordeel dat het gebruikt kan worden in poederverstuivers en lavameel verstuivers. Dit zorgt ervoor dat lavameel te gebruiken is voor de​​ bestrijding​​ van bijvoorbeeld de buxusrups. Dit is de rups die fanatiek de buxus in Nederland​​ kaalvreten. Daarnaast zorgt het vermalen poeder ervoor dat het snel opneembaar is. Dit is vooral handig wanneer dosering belangrijk is of snel resultaat is gewenst zoals bestrijding van Heermoes.

Wat is beter lavameel of lavagruis?

Lavagruis heeft dezelfde samenstelling als lavameel het verschil zit hem in het formaat van de korrel. Door de grotere korrel van lavagruis 0- 4 mm duurt het een stuk langer voordat lavagruis beschikbaar wordt.​​ 1-derde wordt opgenomen in het eerste jaar en 2-derde wordt opgenomen in de jaren daarna. De​​ opname van de​​ dikste korrels​​ kan​​ wel jaren duren voordat het helemaal is opgenomen.

Dit geeft een groot voordeel voor bijvoorbeeld het aanplanten van bomen en ander meerjarig gewas. Door de grotere korrel kan je met 1 gift de plant​​ jarenlang​​ voorzien van goede mineralen. Ideaal​​ voor​​ wanneer​​ je er dus later niet meer bij kan.

Ook​​ bij bestrijding van heermoes is het aan te raden om lavagruis te gebruiken wanneer er een terras aangelegd wordt waar ook heermoes als onkruid een probleem is.

Heermoes:

Heermoes kan een hardnekkig onkruid zijn. Heermoes​​ gedijt​​ op mineraalarme grond. Als je last hebt van heermoes helpt het de bodem te verrijken met lavameel of gruis. Op internet zijn al wat goede verhalen te lezen. En inmiddels hebben wij al mer dan 5 jaar ervaring dat lavameel en gruis goed werkt tegen Heermoes.

Door gruis onder het terras te gebruiken krijgt heermoes het een stuk lastiger. Kan je makkelijk nieuwe lavameel of gruis strooien op een locatie dan is voor heermoes bestrijding aan te raden om lavameel te gebruiken omdat het veel sneller wordt opgenomen in de bodem en dus zo heermoes sneller kan​​ tegenwerken. Lees hier meer over Heermoes bestrijden met lavameel

Het opwarmen van de bodem werkt ook iets beter met Lavagruis​​ dat​​ kan zorgen dat gewas eerder gaat groeien. Hierdoor vergroot je de kans op een grotere oogst.

Lavameel gebruik je wanneer er gebruik gemaakt wordt van een verstuiver ter bestrijding van bijvoorbeeld de​​ buxus​​ rups of meeldauw. Lavameel van​​ Eifelgold​​ en Franky's Flora is fijn genoeg om te kunnen verstuiven.

Wat zijn de voordelen van lavameel en gruis?

Lavameel verbetert de structuur en vruchtbaarheid van de tuin en bodem. Samen met het organische stof uit bijvoorbeeld wormenmest en het bodemleven vormt lavameel stabiele klei-humus-complexen en bodemaggregaten.

Wat zijn bodemaggregaten?

Het samenklonteren van primaire deeltjes door vocht, o.m. klei, kalk etc. Kleigrond wordt daardoor ruller en laat het water beter door. Zandgrond kan voedingstoffen en water beter vasthouden en veengrond wordt gestabiliseerd tegen afbraak.

Voor planten​​ is​​ niet alleen N.P.K. nodig​​ maar ook een goede bodem vol mineralen. Door langdurig​​ N.P.K​​ gebruik ontbreken na verloop van tijd de nodige mineralen in de bodem. De bodem raakt uitgeput en kunstmest heeft steeds minder effect. Het herstellen van de bodem en het bodemleven met wormenmest en lavameel heeft dan een beter resultaat dan alleen doorgaan met dure kunstmest​​ dat​​ slecht is voor het milieu.

Door het toevoegen van het gesteentemeel en wormenmest kan het gebruik van kunstmest in zijn geheel worden uitgesloten. Op die manier levert dat ook een bijdrage aan de vermindering van broeikasgassen zoals CO2 in de atmosfeer. En als bij​​ komend​​ voordeel herstelt​​ het​​ bodemleven zodat het​​ gewas​​ steeds beter gaat groeien.

Wanneer er veel gesteentemeel (en dit geldt vooral met lavagruis) in de grond aanwezig is warmt de grond meer op door de zon. De grond houdt deze warmte ook langer vast, wat weer ten goede komt van het gewas.

Wanneer lavameel strooien?

Lavameel kan je het hele jaar door toepassen. Lavameel heeft enige tijd nodig om de mineralen vrij te geven. Om deze reden kan je bijvoorbeeld in het najaar lavameel strooien zodat het in het voorjaar goed beschikbaar wordt voor planten. Heb je nog geen lavameel gestrooid dit jaar dan is het advies om het gelijk toe te passen. Het bodemleven kan er dan direct mee aan de slag om het te laten opnemen in de bodem.

Hoe lavameel te gebruiken?

Lavameel kan net als kalk over de tuin en gazon worden gestrooid. Hiervoor zijn handige strooiwagens voor zoals onze mooie en voordelige lavameelverspreider.

Het beste is om lavameel na de middag op een regenachtige/bewolkte dag toe te passen, dit is om een eventuele kleine kans op verbranding van het blad te voorkomen. Schijnt de zon maar matig dan kun je zonder problemen de hele dag lavameel of gruis uitstrooien.

Na de gift kan wormenmest worden toegevoegd of water zodat het gesteentemeel niet​​ wegwaait.

Wanneer je niet een hele grote tuin hebt dan kun je​​ een​​ deel Lavameel ook mengen met wormenmest in bijvoorbeeld een kruiwagen. Het grote voordeel van lavameel mengen met wormenmest is dat​​ het lavameel​​ niet meer stuift en gewoon uitgestrooid kan worden. Zo help je de schimmels in wormenmest om direct met de mineralen in contact te komen waardoor ze elkaar versterken. Verderop in dit artikel gaan we hier dieper op in.

Lavameel hoeft niet in de grond verwerkt te worden vooral wanneer het in combinatie met wormenmest wordt gebruikt. Hierdoor blijft het bodemleven en de structuur intact.

Het voordeel van gesteentemeel is dat je ook tegelijk voeding mee kan strooien wat niet kan met kalk. Wanneer men ook nog kalk zou willen geven, kan de gift van kalk gehalveerd worden.

Hieronder volgt een tabel wat een indicatie geeft over hoeveel er in een gift geven kan worden. Een herhaal gift kan eventueel gehalveerd worden.

Dosering en toepassing Lavameel:

100 -200 gram per 1 m2 Tuin

200-400 gram per 1 m2 Groentetuin

200-400 gram per 1 m2 Gras

200-500 gram per 1 m2 Glastuinbouw

400-450 gram per 1 m2 Fruitteelt

5 tot 20 kilo per1 m3 Substraatkweek

50 gram per1 m2 Bestrijding schimmels, buxusrups

Dosering en toepassing Lavagruis:

200 -400 gram per 1 m2 Tuin

400-800 gram per 1 m2 Groentetuin

400-800 gram per 1 m2 Gras

400-900 gram per 1 m2 Glastuinbouw

800-900 gram per 1 m2 Fruitteelt

Wat zit er in lavameel en lavagruis?
Siliciumdioxide S i02 40-45 Aluminiumoxide Al203 11-15 Calciumoxide Ca0 10-15 IJzeroxide Fe203 10-12 Magnesiumoxide Mg0 2,9-7,1 Koolstofdioxide CO2 1 Titaandioxide Ti02 2-3 Fosforpentoxide P205 0,4-0,8 Zwaveldioxide S03 0,06-0,07 Chloor Sl 0,1 Kaliumoxide K20 2,9-5,0 Natriumoxide Na02 4 Koper CU 28-50mg/kg. Nickel Ni 60-71mg/kg. Chroom Cr ca.115mg/kg. Zinc Zn 50-60mg/kg. Borium B 13-17mg/kg. Kobalt CO 28-32mg/kg. Selenium Se ca.20mg/kg.

Analyse van Eifelgold lavameel & Franky's Flora lavameel en lavagruis.

Wormenmest en lavameel

Wat maakt wormenmest en lavameel nu zo bijzonder?

In wormenmest zit een schimmel Mycorrhiza. Deze schimmel hecht zich aan de wortels van planten en gaat een symbiose aan met de plant. De schimmel haalt mineralen uit de bodem en geeft deze aan planten of bomen, in ruil daarvoor krijgen de schimmels suiker terug van de plant of boom. Op deze manier versteken de plant en schimmel elkaar in de groei.

Schematische voorstelling van de symbiose van paddenstoel (een schimmel) en boom door middel van mycorrhiza. De schimmel hecht zich aan de wortel van de plant of boom.

Nu wordt duidelijk wat lavameel en wormenmest zo'n goede combi maakt. De mineralen die de schimmel ''zoekt'', zitten volop in het gesteentemeel en worden direct gebruik in het symbiose proces. Dat maakt lavameel en wormenmest een goede combi als het gaat om bodemverbetering en zou daarom altijd aan de basis moeten staan van elke succesvolle teelt.

Lavameel helpt tegen:

Naast dat het gesteentemeel goed is voor de bodem, heeft het ook nog andere voordelen.

Wij gaan in onze proeftuin starten met vang planten zoals Bijvoorbeeld Hosta's. Het idee is dat de slakken naar deze planten gaan door de planten op strategische plekken neer te zetten.

Dus naast lavameel en gruis heb je weer wat in het arsenaal tegen de slak. Ik laat na een paar jaar testen weten wat de resultaten zijn. Dit laat ik pas weer weten mocht er weer een landelijke slakken plaag zijn zoals in 2021. Zodat het goed getest kan worden.

Heermoes

Heermoes kan een hardnekkig onkruid zijn. Heermoes gedijt​​ op mineraalarme grond. Als je last hebt van heermoes helpt het de bodem te verrijken met lavameel. Hier vind je meer informatie over Lavameel heermoes bestrijding heermoes

Plantenziektes

Wanneer het gesteentemeel over de planten wordt gespoten, dan heeft dit een helende werking tegen bepaalde​​ schimmelziekten,​​ zoals buxus sempervirens maar ook meeldauw en heeft een gunstige uitwerking op Botrytis wat bij tomaten kan voorkomen. Ikzelf heb ervaren dat door de​​ tomatenplanten​​ in te spuiten met lavameel de Botrytis nagenoeg niet meer voorkomt.

Lavameel op gazon

Het PH verhogend effect werkt ook tegen mos in het grasveld.

Druiventeelt

Vooral bij druiventeelt heeft Lava+ een heel positieve werking. Ook lavazand biedt heel veel voordelen. Zwaardere gronden kunnen hierdoor beter bewerkbaar worden gemaakt. Omdat zanddeeltjes poreus zijn, zijn ze niet alleen in staat om water op te slaan (24-28%) maar blijken ze ook in staat om de overdag opgenomen warmte van de zon en/of lucht over een langere tijdspanne op te slaan.

Om een opp. van 100m² te bedekken heeft men ongeveer 250kg lavazand nodig Wespen houden van druiven, wanneer deze met Lava+ worden bestoven, dan worden deze ervan weerhouden hiervan te eten.

Exacte metingen hebben uitgewezen dat op vergelijkbare percelen, de temperatuur ’s morgens steeds 5 graden hoger zijn wanneer er een laag lavazand ligt, dan bij een onbedekte bodem. Vooral in de fruitteelt en in de wijnbouw kan men hierdoor beter resultaten behalen, ondermeer een vervroegde oogstperiode.

Meeldauw en andere zwamziektes

In de fruit-, aardappel- en wijnteelt wordt lavameel men al met succes toegepast tegen meeldauw of andere zwamziekten. Krijgen we bijv. met luizen of rupsen te maken, dan kunnen we ingrijpen door met Lava+ te bestuiven. Lava+ werkt zeer effectief tegen bladluizen (het fijne poeder verstikt ze). Het poeder kruipt tussen de gewrichten en ze worden geïmmobiliseerd. Met behulp van zogenaamde poederverstuivers worden de insecten rechtstreeks bestoven.

Ook slakken vluchten voor Lava+. Niet alleen verdrijft bestuiving op het gewas de insecten en ziekten, het werkt ook bladversterkend en als bladvoeding. Kan ook preventief tegen schimmels gestrooid worden (werkt goed door het uitdrogend effect). Bij de eerstvolgende regenbui spoelt het Lava+ van de bladeren en wordt op die wijze aan het bodemleven toegevoegd.

Lava+ kruipt in de fijnste poriën van het blad en de sporenelementen die erin zitten worden zo gemakkelijk door de planten opgenomen.

Rozen

Insecten en ziekten fysisch bestrijden met lavameel. Vooral rozen zijn gevoelig voor aanvallen van insecten en schimmelziekten, waardoor Lava+ ook hier een goede hulp kan bieden.dit is daarmee een goede voorbode voor mogelijke infecties op druiven .

Compostering

Als compostversneller dient de composthoop met 10kg Lava+ per m³ behandeld te worden. Dit verhindert de vieze geuren en de komst van vliegen. Ook verbetert Lava+ de kwaliteit van de compost doordat het de voedingsstoffen aan zich kan binden, zodat deze niet verloren gaan. Indien er geen Lavameel wordt toegediend dan vervliegt een belangrijk deel van de belangrijke voedingsstoffen (tot 50% van de stikstof!)

Wat is het belang van een bodem met een hoog paramagnetisme?

Paramagnetisme is een zwak magnetisme in de bodem (voornamelijk vulkanische bodems), die een belangrijke invloed heeft op de groei en de gezondheid van planten.

De specialist hierin is Philip Callahan die ook een toestel gemaakt heeft om dit te meten. Om een idee te geven, een grond met een paramagnetisch getal van 0 tot 100 wordt beschouwd als arm. 100 tot 300 als zijnde goed, 300 tot 700 zeer goed en boven de 700 als zijnde superieur. Ons lavameel om te verpoederen heeft een getal van 850 en onze Lava+ om de bodem te mineraliseren heeft een getal van 9.000 – 11.000 dit behoort tot de hoogste ter wereld!

Wens je het paramagnetisme van uw grond te verhogen? Voeg er dan lavameel of lavagruis aan toe. Een hoog paramagnetisch getal zal een extra boost geven aan uw gewassen.

Paramagnetische krachten zorgen er ook voor dat de sapstromen in de planten op en neer gaan. Ze zouden ook de “aura” van de plant stimuleren en versterken, waardoor de insecten wegblijven aangezien ze enkel de zwak stralende planten opruimen. Paramagnetisme stimuleert ook de celdeling bij planten wat de groei stimuleert. Planten groeien beter in stenen potten dan in plastieken en dat is omdat een stenen bloempot paramagnetisch geladen is.

Philip Callahan: (1) “Excellente aarde komt van paramagnetische vulkanische aarde. Alle echt goede aarde is vulkanisch.”

Let op: gebruik geen lavazand, dit is enkel geschikt om kleibodems te breken. Het is veel te grof en het duurt wel honderd jaar alvorens het volledig ter beschikking komt.

Cameron Thomson BioSolutions

Wanneer u het paramagnetisch getal, het CGS-getal genaamd, van uw grond verhoogt, dan kan dat zorgen voor een belangrijke extra opbrengst.

Paramagnetisme is goed voor alle leven. Zelfs al is het een dunne​​ strooi laag, de planten gaan er naar op zoek.

De moderne landbouw is gebaseerd op de studie van Justus van Liebig in 1840, waarbij hij voorstelde om de bodem te bemesten met NPK in de juiste verhouding. Later in zijn leven zag hij in dat hij verkeerd was en zei verder: “de moderne landbouw gaat ten onder door de roofbouw op de grond. “Deze latere schuldbekentenis werd door de chemische industrie én de universiteiten doodgezwegen.

GEBRUIKSTOEPASSINGEN

akkerbouw: 800-1.000kg/ha en 500kg per jaar als onderhoudsbeurt

grasland: 1.000 – 2.000kg/ha

glasteelt: 5.000 kg/ha

groententeelt: 750kg/ha als onderhoudsbeurt

moestuin: 20kg Lava+ per 60/80m²

fruitteelt: 4.000kg/ha en 1.000kg/ha onderhoudsbeurt

bomenteelt: 5 à 10kg per boom of 0,5 – 2kg/m²

substraatteelt: 5 – 20kg per m³

kamerplanten: 1 eetlepel per pot

rozen en heesters: 0,5kg per plant

poederverstuiving over bladeren: 500kg/ha verstuiven

composthoop: 10 – 20kg per m²

PRAKTISCHE INFORMATIE

Mineralogische samenstelling van Lavameel (FiBL-Liste Öko-Verarbeitung) : Gesteentemeel – Vaste stof Analyse:

SiO2 40-50% Al2O3 11-15% K2O 3-4%

CaO 10-15% MgO 6-8% Fe2O3 10-12%

Conform EU-verordening 889/2008 – Bijlage I mag lavameel gebruikt worden in de biologische teelt en is goedgekeurd door het FiBL(Forschungsinstitut für Biologischen Landbau).

De biodynamisch werken

Op lange termijn kunnen we kijken of we over kunnen stappen van biologisch naar een biodynamische wijngaard. Hiervoor moet eerst de wijngaard een biologisch​​ uitgebalanceerd evenwicht​​ hebben.​​ Daarna heeft het zin om te kijken naar de methodes van Rudolf Steiner en Maria Thun. Met de​​ behandeling​​ van de planten snoei en ontbladering houden we wel al rekening met de biodynamische kalender omdat de stand van de maan ook effect heeft op het water op de aarde en zo ook op het vocht in de planten.

Referenties

https://halfes.nl/2021/03/22/biologische-wijnbouw/

https://huis-en-tuin.infonu.nl/tuin/129317-natuurlijke-bestrijdingsmiddelen-voor-de-moes-groentetuin.html

https://www.kostanieuws.com/pers/brandnetel-onkruid-of-wonderplant.html

https://www.pharmacapura.nl/1775/

https://wormenkwekerijwasse.nl/informatie/lavameel/

https://halfes.nl/2021/03/22/biologische-wijnbouw/